Ku bijyanye no kwishimira uburyohe kandi butoshye bwamashaza, abantu benshi bahindukirira ubwoko bwa kanseri. Amashaza yamashanyarazi nuburyo bworoshye kandi buryoshye bwo kwishimira iyi mbuto zimpeshyi umwaka wose. Ariko, ikibazo gikunze kuvuka: Ese amashaza, cyane cyane ayabitswe, afite isukari nyinshi? Muri iki kiganiro, tuzasesengura ibinyasukari birimo amashaza, itandukaniro riri hagati yubwoko bushya kandi bwafunzwe, ningaruka zubuzima bwo kurya amashaza.
Amashaza yumuhondo azwiho ibara ryiza kandi ryiza. Ni isoko ikungahaye kuri vitamine A na C, fibre y'ibiryo, na antioxydants. Ku bijyanye n'ibirimo isukari, ariko, igisubizo kirashobora gutandukana bitewe nuburyo amashaza ategurwa kandi akabikwa. Amashaza mashya yumuhondo arimo isukari karemano, cyane cyane fructose, igira uruhare muburyohe bwabo. Ugereranije, amashaza maremare maremare yumuhondo arimo garama 13 zisukari.
Iyo amashaza abitswe, isukari irashobora gutandukana cyane. Amashaza yabitswe akenshi abikwa muri sirupe, yongeramo isukari nkeya kubicuruzwa byanyuma. Sirup irashobora gukorwa muri supu y'ibigori ya fructose, isukari, cyangwa umutobe, bitewe nikirango nuburyo bwo gutegura. Kubwibyo, kugaburira amashaza ashobora kuba arimo garama 15 kugeza 30 yisukari, ukurikije niba zapakiwe muri sirupe yoroheje, sirupe iremereye, cyangwa umutobe.
Kubantu bafite ubuzima bwiza cyangwa bareba isukari yabo, gusoma ibirango byamashaza ni ngombwa. Ibirango byinshi bitanga amahitamo apakiye mumazi cyangwa sirupe yoroheje, ishobora kugabanya cyane isukari. Guhitamo amashaza yabitswe yuzuye mumazi cyangwa umutobe birashobora kuba amahitamo meza, bikagufasha kwishimira imbuto nta sukari yongeyeho.
Ikindi kintu ugomba gusuzuma ni ingano yimigabane. Mugihe amashaza yabitswe ashobora kuba afite isukari nyinshi kurenza amashaza mashya, kugereranya ni urufunguzo. Ibicuruzwa bito birashobora kuba uburyohe bwokurya bwuzuye, butanga intungamubiri zingenzi hamwe nuburyohe bukungahaye. Ongeramo amashaza yamashanyarazi mubiseke nka salo, salade, cyangwa deserte birashobora kongera uburyohe, ariko uzirikane gufata isukari.
Birakwiye kandi kumenya ko isukari mu mbuto, harimo na pashe, zitandukanye nisukari yongeyeho iboneka mu biribwa bitunganijwe. Isukari isanzwe mu mbuto iherekejwe na fibre, vitamine, n'imyunyu ngugu ifasha kugabanya ingaruka ku isukari mu maraso. Mugihe rero amashaza yabitswe ashobora kuba menshi mubisukari, birashobora kuba bimwe mubiryo byiza iyo biririwe mukigereranyo.
Mu gusoza, amashaza, yaba mashya cyangwa yatetse, afite uburyohe bushimishije nibyiza byinshi mubuzima. Amashaza yamashanyarazi arashobora kuba menshi mubisukari bitewe na sirupe yongeyeho, ariko mugihe uhisemo neza ukareba ingano yimigabane yawe, urashobora kwishimira izo mbuto ziryoshye utiriwe unywa isukari nyinshi. Witondere kugenzura ikirango hanyuma uhitemo ubwoko bwuzuye amazi cyangwa sirupe yoroheje kugirango ugenzure isukari yawe. Noneho, ubutaha iyo ufashe urushyi rwamashaza, urashobora kuryoherwa nuburyohe mugihe ukomeje kureba isukari yabyo.
Igihe cyo kohereza: Mutarama-20-2025